PIPC bierze udział w uzgodnieniach nowego globalnego porozumienia chemikaliów i odpadów w Bonn

Polska Izba Przemysłu Chemicznego (PIPC) bierze udział w obradach prowadzonych w trakcie Piątej Sesji Międzynarodowej Konferencji ds. Zarządzania Chemikaliami (ICCM5) organizowanej przez Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych (UNEP). Wydarzenie odbywa się w Bonn, 25-29 września 2023 r.

Międzynarodowa Konferencja ds. Zarządzania Chemikaliami (ICCM) odpowiada za kierowanie i monitorowanie procesu SAICM. Strategiczny Program Międzynarodowego Zarządzania Chemikaliami (SAICM) to ramowe wielosektorowe porozumienie w zakresie zarządzania chemikaliami i odpadami, zrzeszające wszystkie kraje członkowskie ONZ, liczne organizacje międzynarodowe w tym UNEP, WHO, ILO, FAO, UNDP, UNITAR, OECD oraz Bank Światowy, jak również stowarzyszenia przedsiębiorców z branży chemicznej, oraz organizacje pożytku publicznego, w celu promowania bezpiecznego zarządzania chemikaliami. Stanowi forum do identyfikowania zagadnień, które wymagają globalnych działań, i wspierania krajów w wdrażaniu krajowych polityk bezpiecznego zarządzania chemikaliami.

W 2015 r. podjęto decyzję o rozpoczęciu międzysesyjnego procesu, który ma zakończyć się przyjęciem rekomendacji dla międzynarodowego zarządzania chemikaliami i odpadami w nowej perspektywie po roku 2020. Początkowo bardzo ambitne plany zostały skonfrontowane z ograniczoną gotowością do osiągnięcia kompromisu w trakcie negocjacji nad nowym globalnym porozumieniem, które ma zostać przyjęte podczas trwającej właśnie konferencji.

Niewątpliwie powolny marsz ku zrównoważonemu zarządzaniu chemikaliami w skali globalnej jest zjawiskiem pożądanym z perspektywy europejskiego przemysłu chemicznego. Zanieczyszczenie jest jednym z trzech kryzysów planetarnych zagrażających naszej przyszłości, obok zmian klimatycznych i utraty różnorodności biologicznej, dlatego wspieranie coraz bardziej ambitnych polityk środowiskowych jak najbardziej zbliżonych do tych europejskich w krajach rozwijających się, czy też świadome i odpowiedzialne zarządzanie chemikaliami, staje się nie tylko moralnym obowiązkiem, lecz także strategicznym interesem UE. Przyczynia się to zarówno do dobrostanu planety, jak i wpływa bezpośrednio na stan środowiska w UE. Wsparcie rozwoju ambitnych legislacji chemicznych, opartych o Globalny System Harmonizacji  i Oznakowania (GHS), i korzystanie z rozwiązań zbliżonych do tych przyjętych w rozporządzeniu REACH ułatwia handel międzynarodowy i dostęp do nowych rynków, oraz zmniejsza rozbieżność w wymaganiach dotyczących ochrony środowiska i zdrowia.

Dobrowolne porozumienia takie jak SAICM i negocjowane właśnie porozumienie mające być jego sukcesorem dają możliwość podejmowania skutecznej współpracy i rozwiązywania wyzwań zidentyfikowanych przez społeczność międzynarodową w oparciu o dobrowolne zaangażowanie interesariuszy, co daje wiele przewag w stosunku do prawnie wiążących instrumentów międzynarodowych takich jak Konwencje.

Ciekawym z punktu widzenia możliwości inicjowania zmian w legislacji krajów rozwijających się będzie nowa platforma umożlwiająca dobrowolną współpracę pomiędzy interesariuszami SAICM w celu realizacji zidentyfikowanych priorytetów. Kraje rozwijające się będą mogły wyrażać chęć przystąpienia do projektów, wskazując potrzeby w zakresie rozwoju legislacji, standardów itp. związanych z zarządzaniem chemikaliami i odpadami, a potencjalni dawcy pomocy, którymi mogą być kraje rozwinięte, organizacje międzynarodowe czy też firmy chemiczne, mogą zaangażować się w projekt, zapewniając wsparcie finansowe i merytoryczne.

PIPC uważa, że przemysł chemiczny, wspierając osiąganie celów SAICM, przyczynia się poprzez współpracę z agendami UN oraz rządami krajów do budowania lepszej legislacji chemicznej na całym świecie oraz zmniejsza rozbieżności w odniesieniu do standardów ochrony środowiska, ujednolicając podejście i ułatwiając handel międzynarodowy.