Ceny energii, inwestycje i polityka handlowa tematami dyskusji podczas spotkania ze Stałym Przedstawicielstwem RP przy UE

14 marca 2025 r. obyło się spotkanie ze Stałym Przedstawicielstwem RP przy UE. Wydarzenie odbyło się w formule okrągłego stołu interesariuszy z przedstawicielami Komisji Europejskiej i dotyczyło propozycji zawartych w Clean Industrial Deal oraz Action Plan for Affordable Energy. Dokumenty wyznaczają kluczowe kierunki działań Unii Europejskiej na rzecz wzmocnienia konkurencyjności europejskiego przemysłu. W spotkaniu wzięli udział dr inż. Tomasz Zieliński, Prezes Zarządu Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego oraz Klaudia Kleps, Dyrektor Pionu Rzecznictwa i Legislacji w Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego.

Celem spotkania było przedstawienie założeń obu dokumentów oraz zebranie opinii przedstawicieli różnych sektorów przemysłowych w Polsce.

W spotkaniu wzięli udział m.in.:

• Łukasz Koliński – Dyrektor ds. Zielonej Transformacji i Integracji Systemów Energetycznych, DG ENER, Komisja Europejska,
• Joanna Szychowska – Dyrektor ds. Azji, Handlu Cyfrowego i Usług, Inwestycji i Własności Intelektualnej, DG TRADE, Komisja Europejska,
• Jakub Boratyński – Dyrektor ds. Sieci i Zarządzania, DG GROW, Komisja Europejska,
• Marzena Rogalska – Główna Doradczyni ds. Dekarbonizacji Przemysłu, DG CLIMA, Komisja Europejska.

Przedstawiciele Komisji Europejskiej opowiedzieli o genezie powstania dokumentów Komisji. Punktem wyjścia w ich przygotowywaniu były raporty Enrico Letty oraz Mario Draghiego, które wskazały na konieczność głębokich reform strukturalnych UE. Omówili także plan transformacji przemysłu w kierunku czystej energii, koncentrując się na kilku kluczowych obszarach.

W odniesieniu do wymiaru energetycznego, przedstawiciele Komisji zwrócili uwagę na fakt, że ceny energii w UE nie powróciły do poziomu sprzed kryzysu, co powoduje rosnącą różnicę cenową w porównaniu z innymi regionami świata. Podkreślili dynamiczny rozwój odnawialnych źródeł energii, szczególnie energii słonecznej, gdzie w ciągu ostatnich trzech lat odnotowano 100% wzrost. Zaznaczyli, że produkcja z OZE wpływa na obniżenie cen energii w coraz większej liczbie godzin, co prowadzi do rekordowych lat pod względem ujemnych cen energii elektrycznej w UE. Jednakże, jak zauważyli, brakuje wystarczającego popytu, aby skonsumować całą produkowaną energię, co prowadzi do znaczących wahań cen w zależności od dnia i pory roku. Komisja zamierza zaradzić tej sytuacji poprzez zwiększenie podaży OZE, poprawę efektywności systemu poprzez magazynowanie energii i elastyczność popytu, a także zapewnienie stabilności na rynku gazu.

W kontekście inwestycji, przedstawiciele Komisji podkreślili, że celem jest stworzenie korzystnego otoczenia inwestycyjnego w Europie, aby zapewnić rynki zbytu dla czystych, ale często droższych produktów. W tym celu ma zostać wdrożony m.in. The Industrial Decarbonisation Accelerator Act.

Odnośnie polityki handlowej, przedstawiciele Komisji zaznaczyli, że jest ona kluczowa dla realizacji celów planu. Wspomnieli o niedawno zawartych umowach z innymi krajami w zakresie dywersyfikacji importu oraz o planach koncentracji na umowach sektorowych, szczególnie w zakresie zrównoważonych inwestycji z krajami Afryki Południowej. Celem jest zbudowanie partnerstw na rzecz czystej energii, które umożliwią Europie dostęp do zasobów naturalnych Afryki Południowej i stworzenie czystych łańcuchów wartości.

Aby osiągnąć zielone cele KE, niezbędne jest usunięcie przeszkód, które utrudniają wprowadzanie nowych pomysłów i rozwój wspólnego rynku. Unia Europejska chce zacieśnić współpracę handlową i budować stabilne łańcuchy dostaw surowców, które zwiększą jej potencjał rozwojowy. Chociaż kierunek polityki UE wydaje się jasny, należy wskazać, że brakuje jednak konkretnych wyliczeń oszczędności, metod finansowania i faktycznych rozwiązań. W ich przygotowaniu ważne jest uwzględnienie prognoz ekonomicznych i społecznych. Komisja Europejska podkreśliła potrzebę dialogu z interesariuszami w tym zakresie.