„Regulacje najsłabsze ogniwo transformacji? Zmiany prawa a zmiany w biznesie” – Klaudia Kleps na XI Kongresie Polska Chemia

Klaudia Kleps, Koordynator Pionu Rzecznictwa i Legislacji, Senior Ekspert z Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego wzięła udział w panelu dyskusyjnym „Regulacje najsłabsze ogniwo transformacji? Zmiany prawa a zmiany w biznesie”, który odbył się 6 czerwca 2024 r. podczas XI Kongresu Polska Chemia w Warszawie. W dyskusji wzięli udział również: dr inż. Igor Korczagin, Dyrektor ds. Innowacji i Rozwoju w PCC Rokita, Jakub Ruszel, Dyrektor Wykonawczy ds, Zarządzania Ryzykiem i Zgodnością w ORLEN, dr inż. Anna Zalewska, Advocacy Manager w BASF Polska. Rozmowę moderował Tomasz Duchniak, Senior Counsel, Radca Prawny w Kancelarii Sołtysiński Kawecki & Szlęzak.

Wśród najważniejszych czynników wpływających na konkurencyjność przemysłu takich jak dostępność, ceny energii i surowców, sytuacja geopolityczna czy wyzwania kadrowe, wciąż na wysokim miejscu pozostaje nadmierne obciążenie regulacyjne, zwłaszcza w kontekście rosnącej, nierównej walki na rynku z produktami spoza UE. Klaudia Kleps, Koordynator Pionu Rzecznictwa i Legislacji oraz Senior Ekspert w Polskiej Izbie Przemysłu Chemicznego, podczas panelu „Regulacje najsłabsze ogniwo transformacji? Zmiany prawa a zmiany w biznesie” na XI Kongresie Polska Chemia, przypomniała, że w przypadku branży chemicznej, wpływ różnych regulacji i inicjatyw Europejskiego Zielonego Ładu to nie tylko pakiety regulacyjne w obszarze polityki energetyczno-klimatycznej, które są jednymi z najważniejszych, ale to także Strategia na rzecz zrównoważonych chemikaliów czy cały pakiet inicjatyw środowiskowych dot. gleby, gospodarki wodnej i bioróżnorodności, powietrza, czy emisyjności. Podsumowała, że branża chemiczna jest jednym z najbardziej doregulowanych sektorów.

– Nie ma możliwości odejścia od celów Zielonego Ładu – pytanie w jaki sposób będziemy do nich dążyć. Dzisiaj konieczna jest rekalibracja pewnych założeń i zapisów regulacji, ale przede wszystkim wybór narzędzi, które będą bardziej efektywne kosztowo w kontekście osiągania celów poszczególnych inicjatyw Europejskiego Zielonego Ładu  – zaznaczyła Klaudia Kleps.

Prelegentka zwróciła uwagę na pilne wyzwania, przed którymi stoi przemysł chemiczny w kontekście zielonej transformacji. Wysokie koszty energii oraz złożone i niestabilne otoczenie prawne stanowią utrudnienie dla przedsiębiorstw, które muszą dostosować się do nowych wymogów. Branży trudno pozostać konkurencyjną w czasach stale rosnących kosztów środowiskowych, regulacyjnych i surowcowych. Priorytetem jest znalezienie rozwiązań, które pozwolą firmom na realizację celów zielonej transformacji bez uszczerbku dla ich konkurencyjności i stabilności operacyjnej. Prelegentka podjęła problematykę zdefiniowania „dobrych regulacji”, omawiając ich kluczowe aspekty. Po pierwsze, podkreśliła wagę racjonalności regulacji, co oznacza, że muszą być oparte na realnej ocenie skutków regulacji, uwzględniającej wpływ nie tylko środowiskowy, ale również rzeczywisty wpływ gospodarczy. W dyskusji podkreślono znaczenie uwzględnienia we wszystkich procesach regulacyjnych, zwłaszcza związanych z substancjami chemicznymi, czynników socjoekonomicznych oraz wiarygodnych danych. Istotne jest zachowanie równowagi i proporcjonalności przy projektowaniu zmian przepisów, właściwe określanie celów i metod ich adaptacji oraz weryfikacji, dostosowanie terminów wdrożenia. W ten sposób regulacje mogą być skuteczniejsze i lepiej dostosowane do realiów gospodarczych.

Ekspertka zwróciła uwagę na działania, które mogłyby wesprzeć przedsiębiorców w realizacji zielonych celów. Niezbędne jest uwzględnienie głosu sektora już na etapie tworzenia założeń do zmian regulacji oraz pogłębienie dialogu z przemysłem w całym procesie legislacyjnym. Równie ważny jest proces implementacji unijnych regulacji do krajowego prawodawstwa.

Kolejnym istotnym aspektem jest usprawnienie procesów administracyjnych, np. w zakresie pozyskiwania pozwoleń w procesach inwestycyjnych. Uproszczone procesy administracyjne są jednym z kluczowych elementów przyspieszających realizację projektów zero- i niskoemisyjnych. Niemniej ważne jest zwiększenie dostępności środków finansowych i usprawnienie procesów ich pozyskiwania na wdrażanie projektów zero- i niskoemisyjnych. Dodatkowo zwróciła uwagę na konieczność dostosowywania nowych obowiązków oraz norm do realnych możliwości technologicznych, indywidualnych uwarunkowań państw członkowskich przy równoczesnej ocenie potencjalnych korzyści środowiskowych. Zbyt restrykcyjne regulacje mogą hamować rozwój przemysłu chemicznego i realizację celów Zielonego Ładu. Do realizacji zielonych celów konieczne jest zapewnienie odpowiedniego wsparcia – w przeciwnym razie istnieje znaczne ryzyko pogłębiania się deindustrializacji UE.

– Często bardzo drobna zmiana, czasami na poziomie definicji lub zmian technicznych może mieć znaczący wpływ na działalność przedsiębiorstwa i prowadzić nie tylko do istotnych kosztów finansowych, ale także konieczności wprowadzenia dodatkowych inwestycji, zmian technologicznych, organizacyjnych, administracyjnych, etc. – to pokazuje jak ważna jest identyfikacja ryzyk w bardzo precyzyjny sposób. Tutaj istotna jest współpraca z administracją. Dużo mówimy o regulacjach unijnych, ale nie zapominajmy jak duże znaczenie ma ich późniejsza implementacja do prawodawstwa krajowego – wskazała Klaudia Kleps.

Kongres Polska Chemia stanowi kluczową platformę do dyskusji nad przyszłością przemysłu chemicznego w Polsce. W kontekście globalnych zmian klimatycznych, nowych wymagań regulacyjnych i rosnącej globalnej konkurencji, konieczne jest, aby przemysł chemiczny i administracja współpracowały na rzecz rozwiązań korzystnych zarówno dla środowiska, jak i dla gospodarki.

Panel dyskusyjny “Regulacje- najsłabsze ogniwo transformacji? Zmiany prawa a zmiany w biznesie” z udziałem Klaudii Kleps: