Spotkanie PCPS z udziałem PIPC: kluczowe zmiany w REACH oraz plany na 2025 

23 października 2024 r. w Brukseli odbyło się spotkanie Programme Council Product Stewardship (PCPS) zorganizowane przez Europejską Radę Przemysłu Chemicznego (Cefic). Polską Izbę Przemysłu Chemicznego reprezentował Szymon Domagalski, Radca ds. Regulacji w Pionie Rzecznictwa i Legislacji.  

Rewizja rozporządzenia REACH 

Rozporządzenie REACH dotyczy wszystkich substancji chemicznych, zarówno tych potrzebnych do procesów przemysłowych, jak i tych wykorzystywanych na co dzień, znajdujących się na przykład w farbach, detergentach, odzieży, meblach bądź sprzęcie elektrycznym. Poprzez zbieranie informacji na temat zastosowań, zagrożeń i ryzyka pozwala na bezpieczne stosowania substancji, oraz odpowiednie mechanizmy kontroli ryzyka, wprowadzając ograniczenia lub obowiązek uzyskiwania zezwoleń, w celu poprawy ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska przed zagrożeniami, jakie mogą stwarzać niektóre substancje chemiczne.   

Mimo iż UE, posiada najbardziej rozbudowaną legislacje chemiczną na świecie, zapewniającą najwyższy poziom ochrony zdrowia i środowiska, w ramach Strategii na rzecz Zrównoważonych Chemikaliów (CSS), zapowiedziano dodatkowe wzmocnienie tej ochrony. Rewizja rozporządzenia REACH, nie została jednak zrealizowana w poprzedniej kadencji.  

W wytycznych politycznych nowej Komisji oraz wypowiedziach kandydatów na komisarzy pojawiają się sugestie, że planowane zmiany mogą obejmować uproszczenie niektórych elementów regulacji, które obecnie stanowią nieuzasadnione obciążenie administracyjne, nie wpływając znacząco na poprawę bezpieczeństwa. Stanowiłoby to, ukłon w stronę drugiego celu rozporządzenia REACH, którym jest zwiększenie konkurencyjności przemysłu chemicznego w UE.   

Głównym celem spotkania w siedzibie Cefic było omówienie aktualnego stanu prac nad planowaną przez Komisję Europejską rewizją rozporządzenia REACH. Reforma ma na celu uproszczenie przepisów i wzmocnienie konkurencyjności, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony zdrowia i środowiska. Eksperci podczas spotkania wypracowywali rekomendacje dotyczące dalszego zaangażowania w prace nad tą reformą. 

Podczas spotkania wskazano, na podstawie ostatnich informacji z Komisji Europejskiej, że kluczowe obszary potencjalnych zmian obejmują m.in. uproszczenie procesu autoryzacji, wzmocnienie kontroli substancji zaburzających gospodarkę hormonalną, zwiększenie transparentności procesów decyzyjnych, ograniczenie testów na zwierzętach oraz uszczelnienie przepisów dla sprzedaży online i importu. Jednocześnie rewizja REACH musi być zgodna z priorytetami Komisji Europejskiej w zakresie uproszczenia, redukcji obciążeń, konkurencyjności i spójności polityki. Komisja zamierza rozpocząć prace nad rewizją rozporządzenia w 2025 r. 

W trakcie spotkania PCPS zidentyfikowano również główne wyzwania obecnej wersji REACH. Wśród nich należy wymienić: 

• brak przewidywalności w zarządzaniu ryzykiem regulacyjnym,  
• nadmierne skupienie się na zagrożeniach zamiast ocenie ryzyka,  
• potrzebę wzmocnienia dialogu między przemysłem, a  Europejską Agencją Chemikaliów i Komisją Europejską.   

Członkowie PCPS omówili również potencjalne rozwiązania, które mogłyby sprzyjać uproszczeniu obecnego systemu, np. poprzez zmniejszenie obciążeń administracyjnych w obszarach, niepoprawiających bezpieczeństwa, a jedynie generujących dane, które nie są dalej wykorzystywane. Celem będzie wypracowanie zmian, które przyniosą realne korzyści zarówno środowisku biznesowemu, jak i ochronie zdrowia publicznego. Planowane są dalsze spotkania w celu dopracowania szczegółów podejścia do reformy REACH oraz przygotowań do nadchodzącej prezydencji Polski w Radzie UE, która może mieć istotne znaczenie dla kształtowania polityki chemicznej w Europie. 

Polska Izba Przemysłu Chemicznego w prezydencji Polski w Radzie UE 

Spotkanie było również okazja do zaprezentowania planów działalności PIPC związanych z objęciem rotacyjnej prezydencji przez Polskę w Radzie UE na początku 2025 r.  

Polska będzie przewodzić UE w kluczowym momencie transformacji, mianowicie po wyborach do UE w 2024 r. i objęciu urzędu przez nową Komisję Europejską. W związku z tym pojawia się konieczność dostosowania do nowych wytycznych politycznych nowej KE oraz wdrożenia zaleceń z raportu Mario Draghiego w celu wzmocnienia europejskiej konkurencyjności. 

Polska Izba Przemysłu Chemicznego aktywnie angażuje się w dialog z przedstawicielami administracji i innymi interesariuszami, udzielając rekomendacji, które mogą wesprzeć skuteczne przygotowanie priorytetów sektorowych. Priorytety dla branży chemicznej zostały opracowane we współpracy z Członkami PIPC i są przedstawione w formie Manifestu Polskiej Chemii.