„Wszystkie scenariusze dekarbonizacji branży chemicznej są trudne i drogie” – przemysł chemiczny na drodze do neutralności klimatycznej

Dr inż. Tomasz Zieliński, Prezes Zarządu Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, udzielił komentarza dla redakcji Pulsu Biznesu na temat wyzwań związanych z dekarbonizacją sektora chemicznego.

Unijne cele klimatyczne

Fit for 55 to zestaw przepisów dotyczących klimatu i energii, które mają na celu wprowadzenie zmian lub aktualizację istniejących regulacji unijnych. W ramach założeń pakietu, Unia Europejska zakłada zobowiązania do obniżenia emisji netto gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 r. w porównaniu z poziomem z 1990 r. Pakiet ten jest częścią Europejskiego Zielonego Ładu, którego celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r.

Przepisy obejmują szereg propozycji legislacyjnych, do których należą m.in.:

1. Rewizja unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS),
2. Reforma rozporządzenia w sprawie użytkowania gruntów, leśnictwa i rolnictwa (LULUCF),
3. Reforma rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego (ESR),
4. Nowelizacja dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii (RED),
5. Nowelizacja dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej (EED),
6. Mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO₂ (CBAM).

Wiele z powyższych inicjatyw ustawodawczych w sposób znaczący wpłynie lub już wpływa na funkcjonowanie całego przemysłu, zwłaszcza sektora chemicznego.

Dekarbonizacja sektora przemysłowego

Autor artykułu w Pulsie Biznesu powołuje się także na raport Forum Energii „Gdzie zacząć transformację przemysłu?”, według którego jedną z gałęzi o największym potencjale do dekarbonizacji jest właśnie chemia.

– Branża chemiczna jest szalenie zróżnicowana, co wpływa na możliwości dekarbonizacji jej poszczególnych segmentów. Wszystkie scenariusze są trudne i drogie. Najbardziej obiecujące wydają się technologie wyłapywania i składowania dwutlenku węgla (CCS/CCU), a także wykorzystywanie go do dalszych procesów produkcyjnych. Kluczowe są też wszelkie formy zazieleniania zużywanej energii i produktów. Dlatego tak ważna jest dla chemii zmiana polskiego miksu energetycznego, by oferował dużo stabilnej i zeroemisyjnej energii, np. z atomu. Zielony wodór też miałby dla chemii ogromne znaczenie, ale do jego produkcji potrzebna jest zielona energia – powiedział Prezes Zarządu Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, dr inż. Tomasz Zieliński, w rozmowie z redakcją.

Z perspektywy firm z sektora chemicznego unijne inicjatywy i propozycje legislacyjne niosą zarówno szanse, jak i liczne wyzwania. Przemysł oczekuje jednak, że dialog z decydentami rozpocznie się na jak najwcześniejszym etapie prac nad regulacjami, aby mógł odpowiednio przygotować się do realizacji ambitnych celów.

Autorzy raportu przywołanego w artykule Pulsu Biznesu podkreślają, że przemysł zatrudnia co piątego pracującego Polaka i generuje 23% wartości dodanej w gospodarce, odpowiadając jednocześnie za ¼ polskiej emisji gazów cieplarnianych i zużycia energii, w tym za połowę zużycia gazu ziemnego. Dekarbonizacja tego sektora gospodarki jest zatem konieczna.

Jednocześnie temat ten jest skomplikowany zarówno pod względem technologicznym, jak i organizacyjnym. Wymaga szczegółowej analizy, aby przeciwdziałać utracie konkurencyjności – zarówno w przypadku zaniechania działań dekarbonizacyjnych, jak i ich niewłaściwej realizacji. Ewentualne błędy mogą prowadzić do osłabienia sektora przemysłowego, co mogłoby mieć poważne konsekwencje gospodarcze i społeczne.

Cały artykuł dostępny jest tutaj.